Konsultacje społeczne odnośnie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego do roku 2035

Co to jest SUMP?
SUMP (Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej) jest strategią długoterminową, nastawianą na zapewnienie dobrego dostępu do celów podróży i usług, zawierającą również plan wdrożenia.

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej wyrażonym w Wytycznych Opracowanie i wdrożenie planu zrównoważonej mobilności miejskiej, podstawowe cechy SUMP to:

długoterminowa wizja oraz przejrzysty plan wdrożenia,
podejście partycypacyjne,
zbilansowany i zintegrowany rozwój wszystkich środków transportu,
integracja pozioma i pionowa,
ocena obecnej i przyszłej skuteczności,
regularne monitorowanie, przegląd oraz raportowanie,
branie pod uwagę kosztów zewnętrznych dla wszystkich środków transportu.
Czym jest mobilność?

Koncepcja mobilności polega nie tyle na przemieszczaniu osób, co na zapewnieniu im dostępności do celów. Dzięki temu czasami można wręcz zrezygnować z przemieszczania się i załatwić daną potrzebę lokalnie.

W ostatnich latach coraz częściej słowo „transport” zostaje zastępowane w niektórych kontekstach „mobilnością”. Wprowadzenie do aparatu pojęciowego ekonomiki transportu znanego wcześniej w słownikach terminu „mobilność” wynikało z chęci uwypuklenia w dotychczasowej teorii systemów transportowych dwóch kwestii.

Pierwsza z nich to większy nacisk na potrzeby użytkowników systemu transportowego, związane nie tylko z chęcią przemieszczania się, lecz z bardziej fundamentalną potrzebą jak najłatwiejszego dostępu do określonych usług. Potrzeba ta od dawna stanowiła fundament teorii transportu, ale w pewnym momencie zaczęła bardziej być rozumiana jako determinanta zewnętrzna niż coś co aktywnie kształtujemy.

Druga, to coraz wyraźniej artykułowane znaczenie niezmotoryzowanych sposobów przemieszczania się w celu zaspokajania tych potrzeb – wobec coraz większej dominacji i popularności motoryzacji, ale też narastania problemów z nią związanych, w tym kwestii środowiskowych, adaptacji i zapobiegania zmianom klimatu.

Jakie są podstawowe cele planu mobilności?

zapewnienie wszystkim obywatelom takich opcji transportowych, które umożliwiają dostęp do celów podroży i usług,
poprawa stanu bezpieczeństwa,
przyczynianie się do redukcji zanieczyszczenia powietrza i hałasu, redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz konsumpcji energii,
poprawa wydajności i efektywności kosztowej transportu osób i towarów,
pozytywny wpływ na atrakcyjność i jakość środowiska miejskiego z korzyścią dla mieszkańców, gospodarki oraz społeczności jako całości.
Główne korzyści dla mieszkańców BOF z wdrożenia SUMP to:

Lepsza mobilność i dostępność BOF - planowanie skierowane na zrównoważony transport i mobilność skutkować będzie optymalną poprawą sytuacji mieszkańców BOF w zakresie ich mobilności, co ułatwi dostęp do wszystkich obszarów miejskich oraz usług tam oferowanych;
Większa konkurencyjność BOF i dostęp do finansowania - SUMP BOF potencjalnie może zapewnić BOF przewagę w dostępie do środków finansowych, w szczególności pochodzących z UE i przeznaczonych na innowacyjne rozwiązania;
Wyższy poziom jakości życia w BOF – SUMP BOF oznacza planowanie dla ludzi, a nie np. dla samochodów i ruchu. Niesie on emocjonalnie wyrażone przesłanie, na przykład w zakresie tworzenia przestrzeni publicznych o wyższej jakości lub zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa dla dzieci;
Poprawa poziomu bezpieczeństwa mieszkańców BOF – zmniejszenie ryzyka wypadków dla niechronionych uczestników systemów transportowych jak i poprawa infrastruktury transportowej;
Korzyści dla środowiska i zdrowia mieszkańców BOF - działania na rzecz poprawy jakości powietrza, zmniejszenia hałasu i ograniczenia zmian klimatycznych prowadzić będą do pozytywnych efektów zdrowotnych i znaczących oszczędności w kosztach związanych z ochroną zdrowia;
Decyzje popierane przez interesariuszy i mieszkańców BOF – planowanie dla ludzi oznacza planowanie z ludźmi. Przez zaangażowanie obywateli i innych zainteresowanych stron, decyzje za czy przeciw w zakresie wdrażanych rozwiązań mogą uzyskać znaczący poziom „publicznej aprobaty”;
Nowa wizja strategiczna, potencjał integracji BOF – SUMP BOF oferować będzie długoterminowe i strategiczne wizje działań, poprawiające kulturę efektywnego planowania, którego celem będzie integracja obszarów polityki, instytucji, mieszkańców, miasta i jego obszaru funkcjonalnego.